ترمیم و آب بندی بتن

آب بندی بتن یکی از موارد مهمی است که در سازه های بتنی در مجاورت دائم یا غیر دائم با آب یا مواد شیمیایی بسیار اهمیت دارد. پوشش آب بندی بتن به روش های مختلفی انجام می شود. بتن یکی از پر مصرف ترین مصالح ساختمانی در قسمت های مختلف سازه از قبیل پی ها، دال ها، پانل های پیش ساخته، تجهیزات آبی، زیرساخت های شهری و … است. اما به علت اجزا تشکیل دهنده آن (سنگدانه، ماسه، سیمان و آب) بتن معمولاً در مقابل نفوذ آب و مواد شیمیایی بسیار آسیب پذیر است. بنابراین یکی از مواردی که در سازه‌های بتنی در مجاورت دائم یا غیر دائم با آب یا مواد شیمیایی بسیار اهمیت دارد، آب‌ بندی سازه های بتنی و آب بندی بتن است. پوشش آب بند بتن به روش های مختلفی انجام می شود.
از مهمترین عوامل کنترل سازه های بتنی می‌توان به کنترل آب بندی برای جلوگیری از نفوذ هر گونه مایعات به مقطع بتنی اشاره کرد. این مهم، تأثیرات انکار ناپذیری در کارایی، شکل ظاهری و پایداری سازه بتنی خواهد داشت. روش‌های مختلفی برای آب بندی یا به اصطلاح رایج (waterproofing – واترپروف) وجود دارد که از جمله آنها می‌توان به آب بندی با استفاده از پوشش های نفوذگر، با استفاده از تزریق و آب بندی در زمان ساخت پروژه که از مهم ترین روش‌ها است اشاره کرد. آب بندی سازه ی بتنی – بتن واترپروف -در زمان ساخت با به کارگیری روش‌های از جمله: کاهش نفوذپذیری بتن، استفاده از افزودنی‌ها و واتراستاپ به عنوان عامل آب بندکننده در درزهای اجرایی یا انبساطی و رعایت نکات مهم اجرایی و به کارگیری پوشش‌های آب بند، ممکن می‌شود.
طبیعت بتن
ریشه سنگدانه‌هایی که قسمت اعظم بتن را تشکیل می‌دهند، از سنگ‌ها هستند. این سنگ‌ها به خودی خود تمایلی به چسبیدن و اتصال به یکدیگر را ندارند. ترکیب آب و سیمان خمیری را تولید می کند که میتواند سنگدانه ها و ذرات ماسه را در کنار یکدیگر نگه دارد. همانطور که واکنش هیدراتاسیون بتن (یا واکنش شیمیایی میان سیمان و آب) تکمیل می‌شود، کلسیم سیلیکات در بتن تشکیل می‌شود. در این حالت ترکیب به دست آمده مانند سنگ سخت می شود. بتن یک فراورده پایه آب است. به این علت که برای افزایش کارایی بتن و راحتی ریختن بتن، بیشتر از میزان تکمیل فرایند هیدراتاسیون، آب لازم دارد. این آب اضافی که به نام آب راحتی مشهور است، باید از داخل بتن، درون حفرات و لوله های مویین بتن خارج شود. به این پدیده اصطلاحاً تنفس بتن می گویند. در عین حال که به نظر می رسد بتن ماده ای جامد است، متخلخل و نفوذپذیر هم هست.روان کننده ها و کاهنده های آب می توانند  آب مورد نیاز برای کارایی بتن را کم کنند؛ اما حفرات، لوله های مویین و فضاهای خالی در بتن عمل آوری شده باقی می مانند. در نتیجه می توانند منجر به انجام واکنش های شیمیایی در بتن شوند که این واکنش ها باعث خوردگی فولاد و از بین رفتن عملکرد یکپارچه بتن می گردند.
تخلخل و نفوذپذیری بتن
بتن یکی از بهترین مصالحی است که می تواند ذات متخلخل و نفوذپذیر بودن را در خود متجلی شود. تخلخل میزان حفرات و فضاهای خالی موجود در بتن است که به صورت درصدی از حجم کل بتن تعیین می شود. نفوذپذیری تعریفی است که برای بیان ارتباط میان این حفرات گفته می شود. با تعریف همزمان این دو می توان حرکت آب در بتن و آسیب رساندن به آن را متصور شد.
به طور کلی نفوذپذیری مفهوم عام تری نسبت به تخلخل دارد. تعریف کلی نفوذپذیری حرکت مایعی تحت فشار در فضای متخلخل است. نفوذپذیری به وسیله پارامتری به نام ضریب نفوذپذیری تعریف می شود. این ضریب معمولاً به نام ضریب دارسی نیز شناخته می شود. حرکت آب در بتن به خوبی می تواند دوام بتن و اینکه چرا بتن خراب می شود را، نشان دهد.ضرایب دارسی کوچکتر بیان کننده نفوذپذیری کمتر بتن و ضرایب بزرگتر نشان دهنده نفوذپذیری بزرگتر بتن است. بنابراین بتن با ضریب نفوذپذیری کمتر یعنی بتنی با دوام بیشتر؛ ولی بتن همچنان برای جلوگیری از نشت آب از درون ترک ها، نیاز به یک عامل آب بند دارد.
همانطور که ذکر شد، علی رغم ظاهر جامد بتن، ذات نفوذپذیر و متخلخل بتن باعث نشت آب و آسیب رسیدن به بتن هایی که در معرض تماس با رطوبت هستند، می شود. همچنین بتن هایی که در معرض واکنش های شدید شیمیایی و مواد خطرناک شیمیایی از قبیل کربن دی اکسید، کربن مونوکسید، کلریدها و سولفات ها نیز میتوانند مورد تهاجم این مواد قرار گیرند. اما علاوه بر خاصیت نفوذپذیری و تخلخل بتن، راه دیگری برای حرکت آب در بتن نیز وجود دارد.
جریان بخار و رطوبت نسبی بتن
یکی دیگر از روش های حرکت آب در بتن، حرکت آن به عنوان بخار آب و یا رطوبت نسبی است. به طور کلی به آب موجود در هوا که به صورت گاز حل شده، رطوبت نسبی گویند. با افزایش دما و یا کاهش فشار آب موجود در هوا افزایش یافته و در نتیجه رطوبت نسبی آن زیاد می شود. جهت حرکت بخار آب از قسمت فشار بیشتر به قسمت فشار کمتر است. این جهت می تواند با تغییر شرایط محیط عوض شود. جهت حرکت بخار آب در بتن در هنگامی که بتن از یک طرف آببند می شود بسیار مهم می شود. به طور کلی پوشش آب بند نباید در جهت پایین دست جریان بخار نصب شود.
در همین راستا کارشناسان شرکت سان گستر نیرو با بررسی شرایط هر پروژه با متخصصین فعال در حوزه ساخت و ساز همکاری نموده و آماده ارائه هرگونه راهکار جهت آب بندی پروژه های مختلف هستند.
کاربردهای آب بندی

1. آب بندی نما
2. آب بندی استخرها و مخازن آب
3. آب بندی بام
4. آب بندی دیوارهای حائل
5. آب بندی تونل ها
6. آب بندی پارکینگ ها
7. آب بندی محیط های مرطوب مانند آشپزخانه ها و سرویس های بهداشتی
8. آب بندی زیرزمین ها
9. آب بندی شمع های دریایی
10. آب بندی اسکله ها
11. آب بندی سد
12. آب بندی تصفیه خانه های فاضلاب